Hotforming
Çeliğin östenitleşme sıcaklığı üzerine ısıtılması sonrası kalıp içerisine alınarak pres altında şekillendirilmesi, kontrollü olarak soğutulması ve bu esnada mikroyapısal olarak meydana gelen değişimler sonucu istenen mekanik özelliklerin elde edilmesi işlemidir. Çıkan nihai parça B – Pillar formunu kazanmıştır. Bazı kozmetik iyileştirmeler için kalıp üzerinde müdahaleler gerçekleştirilecektir. Numune parçadan alınan kesitler mikro yapı, mikro sertlik ve çekme dayanımı testlerine gönderilmiştir.
ÖZET
Bu çalışma; otomobile ait yapısal parçalardan biri olan B-sütunu parçasının imalatının sıcak şekillendirme işlemiyle üretimi için bir seri parametre denemesini içermektedir.
B-sütunu parçasının üretimi için, azot gazı geçen soğutma boruları içeren bir kalıp tasarımı ve imalatı gerçekleştirilmiştir. 22MnB5 sacı östenitleme işlemi için fırın içerisinde 1050 °C dereceye ısıtılmış ve 10 dakika boyunca bu sıcaklıkta sabit tutulmuştur. Ardından, endüstriyel bir robot aracılığıyla kalıp içerisine aktarılarak, sıcak şekillendirme ve kalıpta soğutma işlemleri uygulanmıştır.
Deneyler esnasında; fırının ısıtma sıcaklığı, parçanın fırından kalıba aktarım süresi, uygulanan baskı kuvveti sabit tutularak, kalıp içerisinde soğutma süreleri değiştirilmiş ve üretimler gerçekleştirilmiştir. 22MnB5 sacının 1050 °C sıcaklıkta şekillendirilmesi ile elde edilen B-sütunu parçasının istenen mekanik özelliklerde imalatı için kullanılması gereken ideal soğutma süresi belirlenmiştir. Uygun deneysel parametrelerle üretilen parçaların geometrileri 3 boyutlu koordinat ölçüm makinesi (CMM) kullanılarak doğrulanmıştır. Son olarak; elde edilen numunelere; çekme testi ve mikro sertlik testleri yapılmış, optik mikroskop ile mikro yapısal incelemeleri gerçekleştirilmiştir.
Makalenin devamını için burayı tıklayabilirsiniz.
Metal Dünyası Dergisi Aralık 2022 Sayı: 354 (Sayfa 60)